پیشینه و تاریخچه ساکنان روستا

روستای بانیاران از دیر ایام به دو طایفه تقسیم میشده :

1 :طایفه امیر حقمراد (خیل امیر )

2 :طایفه دانیال ( خیل دانیار)

اینجا جا داره از خانواده های محترم و بزرگوار سیدین گرامی زارع و خانواده های محترم و بزرگوار کرمی , محمدی, خانلری ,مرادی ,مریدی ,دانیالی ,سلیمانی ,خادمی  ,بیرداله ,  سنجابی  , نظری  , ارندان  ,پایداری , امیری و رستمی( ببخشید اگه کسی رو از قلم انداختم یادم بیان اضافه میکنم )اسم ببرم که هر کدوم گل سر سبد روستان و برای تکتکشون آرزوی سلامتی و شادکامی زیر سایه الطاف حضرت حق رو دارم ایشالله هر کجای این کره ی خاکی هستن موفق و تندرست باشن.

طایفه دانیال :

از پیشینه این طایفه اطلاعات دقیقی در دسترس اینجانب نیست که ذکر کنم اما امیدوارم در بازدید خوانندگان .بلاگ کسانی که اطلاعات کافی دارند در اختیار ما قرار دهند تا در وبلاگ درج کنیم.

هم اکنون شاید قسمتی از روستا به نام طایفه دانیال خوانده میشود اما واقعیت این است که خود نوادگان دانیال طی چند سال اخیر بیشتر روستا را ترک کرده و بیشتر شهر نشین شده اند بیشتر اهالی کنونی این قسمت کسانی هستند که از جاهای دیگر به این روستا مهاجرت کرده اند که میتوان از روستای جاماسب روستای گل انجیر و چند روستای دیگر از آنان نام برد.

طایفه امیر:

این طایفه نیز در چند سال اخیر دستخوش مهاجرت های فراوانی بوده اما اکنون هم چندین خانوار از این طایفه در روستا زندگی می کنند.

طایفه امیر حقمراد ( خانواده های کرمی)

تاریچه ورود طایفه امیر حقمراد به بانیاران و پیشینه ی نیاکان آنان :

اصالت این طایفه به سه طایفه گره خورده که هر کدام در پیشینه ی آنان نقش به سزایی داشته :

1 : این طایفه اصالتن از طایفه  بزرگ بازگیر است .

2: در دوره زندیه همراه با کریم خان زند بوده و درلشکر کشی ایشان به شیراز حضور داشتند و تا قتل ایشان هم  در دربار زندیه بوده و بعد از قتل کریم خان به طایفه و ایل بزرگ کلهر پیوسته.

3: در ایل کلهر بو ده اند و میتوان گفت کلهر نیز بوده اند.

طایفه بازگیر :

طایفه ی بزرگ که در ایلام و لرستان میزسته اند .

بازگیر ، نام چند طایفة کوچنده و ساکن غرب ایران عمدتاً در استانهای لرستان ، ایلام و کرمانشاه . بازگیرها در اینکه نام طایفه هاشان از شغل نیاکانشان گرفته شده اتفاق نظر دارندنام این طایفه بر گرفته شده از کاربرد بازاشکار» (= شکارکردن ) در مناطق غرب ، بویژه قلمرو این طوایف ، می تواند تأییدی بر نظر آنان و عمومیت شکار با باز، درمقطعی از تاریخ این مناطق باشد.

طوایف بازگیر، به سبب پراکندگی جغرافیایی ، و بی اطلاعی از یکدیگر، شیوه های زیستی و فرهنگی متفاوتی دارند. مثلاً بازگیرهای کرمانشاه اهل حق و بقیه شیعة اثنی عشری اند. بازگیرها در اثر زندگی با ایلات و طوایف مجاور، از بسیاری جهات ، از جمله زبان ، مذهب و آداب و رسوم ، همانند آنان شده و ویژگیهای انحصاری خود را از دست داده اند.

 بازگیرهای کرمانشاه .

از طوایف وابسته به ایل گوران (عمدتاً طایفه های بهرامی و حیدری ) هستند. در گذشته جزو قلخانیها محسوب شده اند (مکری ، ص 25). این طایفه زادگاه اصلی خود را منطقه ای به نام سراب بازان »، که جزو ناحیة ایلام بوده است ، معرفی می کنند. تاریخ مهاجرت آنان به منطقة گوران را پیش از زمان نادرشاه و علت آن را ظلم والی آن منطقه به سبب اخذ مالیات می دانند. جمعیت این طایفه را در حدود هشتصد خانوار تخمین زده اند که در بان یاران » سرپل ذهاب و اطراف آن به سر می برند. حدود100 خانوار از آنان هنوز کوچنده هستند که ییلاقشان چَرمان و آفتابی بَرْز است . طایفة آنها از سه تیرة حق مراد، یارمراد معروف به یارگَه و حسن بازگیر تشکیل می شود.

که طایفه امیر حقمراد که اکنون در روستا هستند از نوادگان حق مرادند.

ریشه پدری طایفه امیر حقمراد:

از سر دودمان طایفه بازگیر میتوان به جد طایفه امیر حقمراد (خان احمد ) نام برد که نیای طایفه ی بازگیر و همچنین جد امیر حقمراد می باشد.

خان احمد پنج پسر به نامهای   بگ عالی – برخوردار - طاهر – ظاهر – و چراغ خان داشته .

 تیره های طاهر – ظاهر در ایلام دره شهر – آبدانان و كرمانشاه وسرپل ذهاب سكونت دارند و چراغ خان نیای طایفه ای موسوم به كرنوكر است . در میان پسران خان احمد برخوردار و بگ عالی كه به نواده های آنها بازگیرهای سیاه وسفید می گویند در لرستان زندگی می كنند.

بازگیر های کرمانشاه نسل خود را ازنوادگان دو برادر به نا مهای طاهر و ظا هر می دانند که درحدود شش تا هفت نسل پیش به دلیل اختلافات محلی از باز گیر های ایلا م جدا شده ا ند این طایفه زادگاه اصلی خود را منطقه ای به نام سراب بازان »، که جزو ناحیة ایلام بوده است ، معرفی می کنند. تاریخ مهاجرت آنان به کرمانشاه را در دوره قاجاریه و علت آن را ظلم والی آن منطقه به سبب اخذ مالیات می دانند. جمعیت این طایفه را در حدود ۸۰۰ خانوار تخمین زده اند که در بان یاران » سرپل ذهاب و اطراف آن به سر می برند. حدود ۱۰۰ خانوار از آنان هنوز کوچنده هستند که ییلاقشان چَرمان و آفتابی بَرْز است . طایفة آنها از سه تیرة حق مراد، یارمراد معروف به یارگَه و حسن بازگیر تشکیل می شود.

  نحوه و چگونگی ورود طایفه امیر حقمراد به روستای بانیاران:

بازگیرهای گوران در سه طایفه عمده به نامهای طایفه بازگیر طایفه شریف یارکه و طایفه امیر حقمراد قرار میگیرند. وجه مشترک امروزی این طوایف در سه مورد خلاصه میشود 1- هرسه طایفه از مریدان سادات میرسور هستند که مورد بسیار مهمی در اثبات این پیوستگی میباشد 2- در بعضی از مناطق جغرافیایی هنوز همسایه هستند 3- پیوستهگیهای سببی و ازدواجهای بین طایفهای دارند.

بازگیرها بر این باور هستند که این سه طایفه از اولاد سه برادر به نامهای یارویس ( طایفه امیرحقمراد ) ترکویس ( طایفه بازگیر ) و همویس ( طایفه شریف یارکه ) هستند که از منطقه سراببازان ایوان از استان ایلام به این منطقه کوچ کردهاند، اجداد آنها در لشکر کشی کریم خان زند به فارس حضور داشتهاند و همچنین قدمت طایفه بازگیر از طایفه بهرامیها ( بانیان ایل بهرامی ) که سرسپردهگان آقاسید درویش هستند بیشتر است تنها جملات و سرنخهای موجود از زندگی پر رمز و راز آنان میباشد. حال تاریخ کوچ آنان را به منطقه گوران مورد پیکاوی قرار میدهم تحلیل عبارات فوق و سیمای ظاهری آنان و زبان کلهری، نشان از گورانی بودن آنان است و بودن آنان در لشکرکشیهای کریمخان و برگشت دوباره آنان به گوران بیانگر این پیوستگی است. برای تعیین زمان نسبی ورود بازگیرها به گوران تحلیلی به شرح زیر بسیار مهم است بیان این نکته که قدمت طایفه بازگیر از طایفه بهرامیها ( بانی ایل بهرامی ) قابلتوجه است و ذکر این نکته که در رقابت درون ایلی و مشاجره بین کدخدا یارکرم از طایفه بازگیر و شیرخان یاور بانی ایل بهرامی که خطاب به شیرخان میگوید " اگر قلیانم پر کنم شیرخان سلطان است و اگر قلیانم فت ( خالی ) کنم مرادخان ( از ایل تفنگچی ) سلطان است" که بیانگر قدمت و ثبات و اقتدار ایلی بازگیردر آن دوران می­باشد نیز میتواند نشانی از تقدم ورود آنان به گوران باشد بر اساس کتاب تاریخ ایلات و طوایف کرمانشاه مولف بزرگوار محمد علی سلطانی ( صفحه 336 ) ورود دو برادر عالی وعلی ( نیای ایل قلخانی ) را اواخر دوره افشار و هم عصر آقا سید درویش می داند که با هم تطابق ندارند شجره نامه سید درویش ( سید درویش در روستای کنههر بیونیژ زیسته و مقبره او در بابایادگار سرانه است و قباله وقف سراب انزل قلعه­شاهین و دکانین حضرت داوود نزد او بودهاست ) که اولاد نداشته و برادرانش که اکنون نیای سادات سید درویشی هستند با امروز در حدود شش نسل فاصله است یا به عبارتی دویست سال پیش که مقارن با اوایل حکومت قاجار است میزیسته بنابراین آمدن آنان در اواخر سلسله افشار نمیتواند درست باشد و نکته مهمتر انکه در دوره حکومت نادر افشار اقاسید رضابیگ ( از اولاد حضرت شاه ابراهیم ) بر منطقه بهرامی گوران حکومت کرده بنابراین احتمال سر سپردن آنان به سادات شاه ابراهیمی بیشتر می­باشد تا سادات بابایادگاری!! و همچنبن سید پیرهبیگ کنههری که هم عصر و مورد لطف اقا سید براکه­گوران بودهاست برادر زاده آقا سید درویش و در دوران ناصرالدین شاه قاجار می زیسته، با عبارات بالا همخوانی دارد حال آمدن بازگیرها به منطقه کی میباشد؟ باتوجه به این نکته سر سپرده سادات میرسور هستند و این اتفاق به نظر میرسد حد فاصل زمانی افول قدرت ظاهری سادات شاه ابراهیمی و آغاز ظهور سادات بابایادگاری در این منطقه اتفاق افتادهاست و آن زمانی نمیباشد جز اواخر حکومت زند و به احتمال زیاد با مرگ شخص کریمخان زند اتفاق میافتد که اختلاف درون خاندان زند بالا گرفته و ناگزیر عدهای از همراهان به زادگاه خویش باز میگردند. بنا به نقل قولهای سینه به سینه معمرین بازگیر، این سه طایفه در بدو ورود به منطقه گوران باهم بودهاند که داستان سرسپردن به سید اسماییل گوره ازسادات میرسور که برکنار رودخانه زمکان در محلی بنام درخانه ( قطعه زمینی در روستای بانیاران سید حسن گوران است ) و به دنبال شفای معجزهاسای کودکی از آنان اتفاق میافتد، بیانگر باهم بودن آنان در سالهای نخست ورود به گوران میباشد تاریخ جدا شدن سه طایفه بازگیر مشخص نیست اما آنچهکه مشخص است دسته بازگیر قبل از آمدن به بیزرک در روستای درهنیجه سکنی گزیدهاند و مکانهای زیست آنان قبل از درهنیجه به احتمال قوی درمحدوده ایلی گوران بودهباشد . بیزرک که چشمه و منطقهای به همین نام است در مسیر گهواره و توتشامی به زیارتگاه حضرت خوبیار ( از اماکن مقدس یارسان در روستایبراوند قلخانی) قراردارد و نقولهای شفاهی امده است که هنگام سفر زیارتی سلیمان خان گوران ( حاکم وقت ایل گوران ) از مسیر مذکور به زیارتگاه خوبیار کاروان او در کنار چشمه بیزرک استراحت میکند که در این میان زنی از بازگیر اورا ملاقات کرده ومالکیت بیزرک را از او میگیرد وبدین سان اولین مکانی که هنوز در اختیار نوادهگان بازگیر پابرجا است بیزرک است. ریشه نامگذاری بیزرک ممکن است اشاره به چمنزاری باشد که اطراف چشمه قرار دارد و نیز دارای دو درخت بزرگ مازودار( نوعی بلوط ) بوده که چند سالی است از بین رفته ( یکی را چوپانان آتش زدند( سال 1363 ) و دیگری به علت فرسودهگی( سال 1370 ) از بین رفت ). و یکی ازجنبههای تقدس آن منزلگاه سید براکه در مسیر زیارت حضرت خوبیار بوده که سالی یکبار این اتفاق افتاده است. اولین باگیریها شروع به خانه سازی میکنند واین خانهها را در ضلع شرقی بیزرک ساخته شده و در حدود بیست خانوار تخمین زده میشود. این دوره مشترک با کوچ قسمتی از بازگیر، حیدر و فرزندانش به منطقهای همسایه به نام چرمان پایان میپزیرد و بدین سان قسمتی از بازگیر( اجداد خانودههای خسروی، صفری و صیدی ) در بیزرک باقی میمانند و حیدر و نزدیکانش ( نیای مشترک خانودههای مرادی، مهرابی، صفری و شریفیها و شهبازیهای مرادی ) به چرمان کوچ میکنند چرمان در مقایسه با بیزرک منطقهای پر آبتر، بزرگتر و برای کشاورزی مناسبتر میباشد. تصاحب زمینهای آن در میان فرزندان حیدر بگونهای بوده که تاکنون ثابت باقی مانده است. و بعد از مدتی در چرمان ساکن شده و خانه می سازند و بنای خانههای چرمان به دستور کدخدا خدامراد انجام میشود که از قررار معلوم بین تصاحب چرمان تا خانه سازی در آن دو نسل فاصله است و دو احتمال وجود دارد یا انکه زمستان را در بیزرک سپری کردهاند یا در مناطق گرمسیری . زمینی در پایین بیزرک و بر روی گردهکاندار بنام کلاوه ملک معروف است که بانی آن ملک فرزند خسرو از دودمان خسروی بوده و به احتمال زیاد بعد جدا شدن حیدر مابقی بازگیر به قسمت پایینتر که از نظر آب و هوایی و جانی امنیت بیشتری داشته کوچ کردهاند. با وجود این جدا شدن از وضعیت امروزی و صحبت گذشتگان معلوم است که این دو گروه بازگیر راه جدایی و تماییز از هم نگرفته اند و از داستانهای که معمرین بیان میکنند با وجود اختلاف و رقابتهای که داشتهاند اما در اکثر اوقات در کنار هم و کمککار هم بودهاند و در مناطق گرمسیر زمستان را با هم سپری کردهاند که نتیجه آن تصاحب بازگیر ذهاب بعد از کوچ مردم کوئیک از منطقه ( مردم کوئیک هم اکنون در کنار شهر سر پل ذهاو بنام کویک کدخدا شکر ساکن هستند ) می باشد که قدمت ساکن شدن در آن بین 7 تا 8 دهه میباشد.در حدود سال 1330 بین دودمان خسروی و خانهای بهرامی اختلاف شروع میشود که در نهایت باعث کوچ آنها به گرگهچیا بیوهنیژ واقع در ضلع غربی دشت بیوهنیژ میشود. و بعد از چند سالی از انجا نیز کوچ کرده و ییلاق را مابین روستای سرخهدیزه و شیرهچغا سپری میکنند و تا امروز در آن ماندگار شدهاند. علت این کوچ احتمالا" اختلاف ملکی بین حاکمان بیوهنیژ و کرند بوده است . مردم دره نیجه چند سالی به بیزرک میایند و سپس آن را به ما بقی بازگیر که در چرمان باقی ماندهاند واگذار میکنند.

بازگیرها به دلیل شغلی كه داشته و همیشه با خطر همراه بود در نتیجه افرادی تنومند و شجاع بار می آمدند علا,ه بر این موضوع بازگیرهای گوران در تعیین مسیر ها ، شكارها ، دام ها و حتی زنبور عسل نیز مهارت خاصی داشتند بطوری كه طوایف اطراف آنها معتقدند این یك سیره خدادادی است كه خداوند به بازگیرها عنایت كرده است در همین مورد نیز شعری گفته شده با این مضمون

طایفه بازگیر دیو و سواشن                  بازگیر هرجای بازگیرن خاصن

خرگوش نه زمین ، مگس نه روی ارض         شونش موران بی خوف زدرز.

نتیجه گیرها:

امیر حقمراد  رهبر طایفه دارای هفت 7 برادر به نامهای  1کرم علی 2 صفر علی 3محمد خان 4 عالی 5 شفیع6بابا علی 7 میی می باشد که هر کدام از جدهای نوادگان کنونی اهالی این طایفه اند.

پدر این 8 برادر حق مراد و پدر حقمراد کرم علی و پدر کرم علی خانکه و  ایشان نیز فرزند یا نواده یارویس و یارویس نیز یا پسر طاهر یا ظاهر و این دو نیز پسر خان احمد بزرگ و نیای ایل بازگیر بوده اند.

2 : طایفه امیر حقمرادتا ورود به منطقه روستا و دیدار با سید اسماعیل شیعه بوده و در زمان ورود به روستای بانیاران با دیدن معجزی شفا پیدا کردن کودکشان توسط سید اسماییل گوره ازسادات میرسور به دین یارستان معتقد گشتنه اند وسر سپرده میر شدند .

ممنون از همراهیتون امیدوارم خوب اطلاع رسانی کرده باشم خواستم شجره رو کامل تر بزارم گفتم مطلب خیلی ادامه دار میشه اما اگه کسی خواست تو نظرات اعلام کنه تا تو وبلاگ قرارش بدم تا بهتر بفهمیم چقدر به هم نزدیکیم  .

با تشکر حامد کرمی بانیارانی

توصیه خاندان میر در مورد رعایت نکات بهداشتی برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا

تاریخچه کرد (مادها)

فردوسی و مطرح کردن پیدایش نژاد کرد در اساطیر ایران زمین